
Basisbehandeling bij luchtwegallergie
Bij klachten van luchtwegallergie wordt geadviseerd te starten met antihistaminica en/of lokale corticosteroïden. Wanneer de basisbehandeling onvoldoende effect sorteert of hinderlijke bijwerkingen geeft, kan zo nodig worden uitgeweken naar allergeen immunotherapie.
Vermijd bij klachten van neus en/of ogen door luchtwegallergie zoveel mogelijk de prikkels die klachten veroorzaken. Bij milde klachten kan een antihistaminicum en/of een nasaal corticosteroïd worden gebruikt. Faalt ook de combinatietherapie en zijn de klachten ernstig, dan kan op indicatie worden uitgeweken naar allergeen immunotherapie.
Systemische behandeling
Bij allergische klachten van neus/en of ogen kan laagdrempelig oraal worden behandeld met een niet-sederend antihistaminicum.
Enkele tips:
- Orale behandeling met het antihistaminicum clemastine (Tavegyl) wordt niet aanbevolen vanwege het sterk sederende effect.
- Bij uitblijven van het gewenste effect mag de dagdosering van antihistaminica tot maximaal 4 tabletten per dag worden opgehoogd.
- Systemische behandeling met corticosteroïden voor luchtwegallergie wordt niet aanbevolen vanwege het ongunstige bijwerkingenprofiel.


Nasale behandeling
Bij allergische klachten van de neus (allergische rinitis) wordt geadviseerd laagdrempelig te starten met een nasaal corticosteroïd.
Enkele tips:
- Start bij een pollenallergie de corticosteroïd neusspray alvast enkele weken vóór de start van het seizoen voor een optimaal effect.
- Combineer bij onvoldoende effect de corticosteroïd neusspray met een nasaal antihistaminicum (combinatiespray).
- Controleer of uw patiënt de corticosteroïd neusspray correct gebruikt indien frequent sprake is van bloedneuzen (epistaxis).
- Overweeg de neus te spoelen met een lauwe zoutoplossing (0.9% NaCl) in combinatie met een neusgietertje (Rhino Horn).
Oculaire behandeling
Bij allergische klachten van de ogen (allergische conjunctivitis) kan toevoeging van lokale behandeling met oogdruppels worden overwogen.
Enkele tips:
- Naast lokale behandeling met antihistaminica, kan ook gekozen worden voor cromoglycinezuur druppels ter verlichting van klachten.
- Doorgaans reageren allergische oogklachten eveneens goed op het (mee)behandelen van de neus met een nasaal corticosteroïd.
- Het gebruik van corticosteroïd oogdruppels wordt niet geadviseerd vanwege een relatief ongunstig bijwerkingenprofiel.


Pulmonale behandeling
Start in het geval van bijkomende klachten van allergisch astma laagdrempelig met inhalatiemedicatie.
Enkele tips:
- Schrijf bij het voorschrijven van een dosisaerosol tevens een voorzetkamer voor om een optimaal behandeleffect te bereiken.
- Wijs uw patiënt op het bestaan van inhalatorgebruik.nl voor handige tips en instructies rond het gebruik van inhalatiemedicatie.
- Overweeg een combinatiepreparaat (corticosteroïd + langwerkend β2-sympathicomimeticum) voor maximale ontstekingsremming.
Voor wie is allergeen immunotherapie geschikt?
Allergeen immunotherapie is een mogelijke behandeling voor patiënten met een luchtwegallergie voor gras- of boompollen ('hooikoorts') of huisstofmijt, bij wie reguliere behandeling met antihistaminica en/of lokale corticosteroïden onvoldoende effect hebben of niet goed worden verdragen. Bij een allergie voor honden en/of katten wordt doorgaans géén allergeen immunotherapie gestart. De behandeling is geschikt voor zowel kinderen als volwassenen.
De behandeling werkt het beste bij allergische klachten van de neus (loopneus/verstopte neus/niezen) en ogen (rode/jeukende/tranende ogen). Daarnaast kan allergeen immunotherapie een positief effect hebben op allergisch astma. Het werkt minder goed als iemand meerdere allergieën heeft.
Niet-medicamenteuze adviezen
Naast medicamenteuze behandelopties, zijn niet-medicamenteuze maatregelen van groot belang. Hoewel complete vermijding van allergenen als pollen en huisstofmijt praktisch onmogelijk is, zijn verschillende maatregelen mogelijk.
Adviezen bij pollenallergie
Hoewel het praktisch onmogelijk is om gras- en boompollen volledig te vermijden, kan blootstelling hieraan wel worden geminimaliseerd.
Enkele tips:
- Gebruik een pollenkalender en/of pollenradar om de actuele pollentelling op elk moment te kunnen raadplegen.
- Houd deuren en ramen gesloten bij hoge pollentellingen. Ventileer zo mogelijk in de vroege ochtend of na een regenbui.
- Droog de was liever binnen dan buiten aan de waslijn.
- Draag buiten een zonnebril en smeer eventueel wat vaseline aan de binnenkant van de neus om pollen (deels) weg te vangen.


Adviezen bij allergie voor (huis)dieren
Het uit huis plaatsen van huisdieren waarvoor uw patiënt allergisch is, is de meest effectieve (maar vaak emotioneel beladen) maatregel.
Enkele tips:
- Houdt betreffende huisdieren zoveel mogelijk buitenshuis.
- Borstel honden/katten niet binnenshuis.
- Laat huisdieren niet op de slaapkamer verblijven.
- Neem gladde vloeren regelmatig af met een vochtige doek.
- 'Hypoallergene' honden/katten bestaan niet. Aanschaf van deze doorgefokte dieren veroorzaakt dierenleed en wordt ontraden.
Adviezen bij huisstofmijt
Naast medicijngebruik is het saneren van de thuissituatie één van de belangrijkste onderdelen van de behandeling van huisstofmijtallergie.
Enkele tips;
- Adviseer beddengoed iedere 2 weken te wassen op 60 graden.
- Ventileer de slaapkamer regelmatig (huisstofmijten gedijen het best bij een hoge luchtvochtigheid).
- Vervang gestoffeerd meubilair door gladde meubels.
- Vervang tapijt door gladde materialen zoals laminaat, parket, plavuizen of zeil. Leg geen kleden op deze gladde ondergrond.
- Gebruik van hepafilters liet geen klinisch relevante afname van allergieklachten zien in een systemische review (Sheikh, 2010).
- Het effect van mijtwerende hoezen kon in dezelfde studie eveneens niet wetenschappelijk worden aangetoond.

Wat te doen bij onvoldoende effect of bijwerkingen?
Wanneer de klachten van luchtwegallergie ondanks de instelde medicamenteuze basisbehandeling persisteren of er sprake is van hinderlijke bijwerkingen als gevolg van de behandeling, dan komt uw patiënt mogelijk in aanmerking voor allergeen immunotherapie (AIT).